Wist je dat vrouwen vijf tot acht keer meer kans hebben op schildklierproblemen dan mannen? En dat zo'n 60 procent van degenen met een schildklieraandoening zich hier helemaal niet van bewust zijn? Dat was voor mij ook schrikken..
Ik krijg heel vaak de vraag of Ayurveda kan helpen bij schildklierklachten. En dan met name bij een traag werkende schildklier. Dus daar wil ik het deze keer over hebben. In dit blog vertel ik je wat de tekenen zijn van een te langzaam werkende schildklier, de veelvoorkomende oorzaken en hoe je een gezonde schildklierfunctie kunt ondersteunen vanuit Ayurvedisch perspectief.
Wat doet de schildklier?
De belangrijkste functie van je schildklier is om je metabolisme onder controle te houden door de productie en afgifte van metabole hormonen. In de Ayurveda vallen hormonen en stofwisseling onder het domein van Pitta dosha (hier lees je meer over de dosha's). De stofwisselingsfunctie van de schildklier kan je vergelijken met het Ayurvedische concept van Agni of spijsverteringsvuur.
De schildklier is een van de belangrijkste en meest gevoelige endocriene klieren. Het reageert gemakkelijk op stress, en dat is één van de belangrijkste reden waarom we wereldwijd zo'n toename van schildklierklachten zien.
Traag werkende schildklier
Een te trage schildklier is de meest voorkomende schildklieraandoening en zo'n zes tot tien procent van de vrouwen heeft hier last van. De meest voorkomende oorzaak van Hypothyreoïdie is de ziekte van Hashimoto, een auto-immuunziekte.
Vanuit het Ayurvedisch perspectief is een traag werkende schildklier een Kapha-aandoening. De eigenschappen van Kapha zijn zwaar en traag, wat overeenkomt met de symptomen van een traag werkende schildklier. Langzaam metabolisme (in de Ayurveda noemen we dat Manda Agni) komt veel voor bij Kapha-types en mensen met een Kapha-disbalans.
Tekenen van een traag werkende schildklier
- Vermoeidheid
- Kouwelijkheid
- Traagheid in denken en handelen
- Haaruitval
- Krakende stem
- Gewichtstoename en moeite om gewicht te verliezen
- Concentratiestoornissen
- Stemmingsstoornissen
- Trage stoelgang
- Stijve, pijnlijke spieren en gewrichten
- Spierzwakte
- Stoornissen in de menstruatiecyclus
- Duizeligheid
- Neiging tot constipatie
- Neiging om zich depressief te voelen
- Grof, broos of glansloos haar
- Droge, schilferende, schilferende huid, gebarsten hielen
- Broze, splijtende, gebogen of geribbelde nagels
- Rond gezwollen gezicht
- Gezwollen rond de ogen of hangende/flodderige oogleden
- Dunner worden of verlies van het buitenste derde deel van de wenkbrauwen of slechte haargroei op de onderbenen
- Roodheid van de huid aan de voorkant van de nek
- Gezwollen/gezwollen enkels of benen
- Langzame hartslag in rust (minder dan 65)
Oorzaken van een traag werkende schildklier
Zoals ik hierboven schreef, kunnen auto-immuunziekten zoals die van Hashimoto een traag werkende schildklier veroorzaken. Schade aan de schildklier kan ook veroorzaakt worden door een acute of chronische schildklierontsteking, bestraling of chirurgie.
En er is een interessant verband tussen de schildklier en het vijfde chakra of keelchakra. Dit chakra vertegenwoordigt het onvermogen om je waarheid te spreken. Dit is een typisch Kapha-probleem. Kapha's vinden het over het algemeen moeilijk om zich uit te spreken en zijn vaak echte 'binnenvetters'.
Stress is één van de belangrijkste oorzaken van schildklieraandoeningen. Vanuit Ayurvedisch perspectief veroorzaakt stress een disbalans van Vata dosha die bij alle ziekteprocessen betrokken is. En als stress veroorzaakt wordt door te hard werken dan is er sprake van teveel Pitta. Hierdoor kunnen auto-immuunziektes zoals Hashimoto's, de ziekte van Crohn, psoriasis en reuma ontstaan.
Vanuit Ayurvedisch perspectief zijn dus alle drie de dosha's erbij betrokken, maar een traag werkende schildklier kan in de eerste plaats worden gezien als een Kapha-disbalans. De symptomen van een langzaam metabolisme zoals gewichtstoename, een gevoel van zwaarte, depressie en kou zijn allemaal Kapha-eigenschappen.
Het Ayurvedische perspectief op auto-immuunziektes
Ayurveda beschrijft auto-immuunziektes op een iets andere manier dan de Westerse geneeskunst. Ayurveda stelt dat het afweersysteem de eigen lichaamscellen niet per ongeluk aanvalt, maar dat het dat doet om het lichaam te verdedigen tegen een vorm van schadelijke stofwisselingproducten (de stoffen die ontstaan tijdens de stofwisseling). Deze stoffen noemen we in de Ayurveda Ama.
Ama wordt geproduceerd in de weefsels die worden aangevallen. Er zijn verschillende redenen voor het ontstaan van Ama, waaronder een zwakke spijsvertering, toxines uit onze omgeving, verkeerde voeding, mentale stress en geneesmiddelen.
Ama is verantwoordelijk voor een hele reeks aandoeningen, variërend van incidentele buikloop (diarree) tot chronische ziektes zoals diabetes, en van een alledaagse constipatie tot auto-immuunziektes.
Auto-immuunziekten worden meestal veroorzaakt doordat grote hoeveelheden Ama doordringen tot bepaalde lichaamsweefsels of organen. Daarnaast zijn een langdurige blootstelling aan slecht verteerbaar voedsel, verontreinigende stoffen, allergenen, giftige stoffen, synthetische chemicaliën en drugs een andere oorzaak van auto-immuunziekten. Een slechte behandeling van de ziekte en het blijven onderdrukken van de symptomen zonder de oorzaak aan te pakken, versnelt het ziekteverloop.
Stook je vuurtje op
Zoals ik net aangaf bestaat Ama uit onvolledig verteerde metabolische stoffen. Het ontstaan hiervan kan verschillende oorzaken hebben. Net zoals bij een open haard, waarbij er bij een gebrek aan lucht en te veel vocht relatief weinig warmte en veel rook ontstaat, kan ook ons metabolisme op dezelfde manier niet goed functioneren.
Via onze stofwisseling vormen zich dan gifstoffen en andere onvolledig verbrande en onverenigbare stoffen in het lichaam die bekend staan als Ama. De productie van Ama kan plaatsvinden in de inwendige spijsverteringsorganen, maar ook in de lichaamscellen.
In een vroeg stadium kan Ama gemakkelijk worden genezen, maar als je er niks aan doet, dan verstopt Ama, net zoals bij een geblokkeerde schoorsteen, de uitscheidingskanalen van het lichaam, vertraagt het de stofwisseling en worden er gifstoffen geproduceerd die weer resulteren in nog meer aanmaak van Ama. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel.
Tekenen van ama
In de beginfase probeert ons lichaam zich zelf te ontdoen van de aanwezige gifstoffen. Dit doet je lichaam door gebruik te maken van de uitscheidingskanalen. Moet je vaak plassen, zweet je veel en/of stinkt je zweet, heb je last van diarree of van een verstopte neus? Dit zijn allemaal manier van je lichaam om zich te ontdoen van Ama.
Maar als het het lichaam niet meer lukt om Ama uit te scheiden dan nestelen de gifstoffen zich diep in de cellen en organen. De Ama vormt op dat moment een bedreiging voor je gezondheid, en omdat het nu tot op het weefselniveau is doorgedrongen, begint het immuunsysteem de aangetaste cellen aan te vallen. Dit veroorzaakt ontstekingen of allergische reacties die zonder de juiste behandeling kunnen leiden tot auto-immuunziektes. Daarom is het zo belangrijk om Ama regelmatig op tijd te elimineren.
Hoe te behandelen
Volgens de Westerse geneeskunst zijn auto-immuunziektes niet te genezen en alleen met medicatie te behandelen. Dat kan bijvoorbeeld met prednison, immuunsuppressoren of ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs) zijn. Helaas geven deze zware geneesmiddelen vaak vervelende bijwerkingen. En daarom begrijp ik ook zo goed dat mensen verder zoeken naar natuurlijke alternatieven die geen of nauwelijks bijwerkingen hebben. En die de oorzaak aanpakken in plaats van alleen maar de symptomen onderdrukken.
De Ayurvedische aanpak heeft een heel andere benadering dan de Westerse geneeskunst. Het grote verschil met een Westerse behandeling is dat een Ayurvedische aanpak gebaseerd is op het aanpakken van de oorzaak van de ziekte. En niet alleen maar op het bestrijden van de symptomen. Je begint altijd eerst met de oorzaak van de ziekte weg te nemen. En dan verminderen de symptomen vanzelf.
Dat kan je doen met een persoonlijk dieet en levensstijl, door stress te verminderen en door je spijsvertering te versterken. Zo komen de dosha's weer in balans en verminderen de klachten.
Als je last hebt van een trage schildklier dan is het belangrijk om als eerste je Agni, je spijsvertering te versterken. Want als je spijsverteringsvuur niet sterk genoeg is dan maakt het niet uit wat je eet of wat je verder doet, je lichaam kan er dan weinig mee. Als je spijsverteringsvuurtje weer goed brandt, kies je voor een dosha-balancerend dieet en leefstijl, verminder je de blootstelling aan giftige stoffen en zorg je voor minder stress.
Ayurvedische detox
Een Panchakarma (Ayurvedische detox) is een uitstekende manier om je spijsverteringsvuur tot rust te brengen en te versterken, gifstoffen te verwijderen en stress te verminderen. Zo'n detox kan wonderen doen bij een traag werkende schildklier omdat deze je hormonen weer in balans brengt.
Een traditionele Panchakarma is behoorlijk heftig en moet je altijd onder begeleiding van een arts doen. Maar je kan ook zelf een huis-tuin-en-keuken detox doen door middel van het eten van de juiste dosha-balancerende voeding en door je lichaam en geest te ontstressen en te ontgiften.
En ook al is het geen garantie dat je volledig geneest van je schildklierklachten of andere auto-immuunziekte, je lichaam (en geest) hebben er altijd baat bij door de 'reset' die je je lichaam ermee geeft.
Ben je geïnteresseerd in hoe het werkt en wil je weten wat zo'n detox allemaal voor je kan doen? Klik dan hier voor informatie over mijn Detox Kickstart programma.
